Co dają Idee rzeczom świata wiecznego, jak i przedmiotom zmysłowym, a także powstającym i ginącym?1
Arystoteles
Percepcja wzrokowa to zdolność do rozpoznawania i rozróżniania oraz interpretowania bodźców wzrokowych. Nie jest samą zdolnością widzenia, ale przetwarzaniem przez mózg tego, co jest widziane. Artyści z grupy 1+1+1 badają przestrzenie wymiany świata cyfrowego i tradycyjnego malarstwa.
Przemysław Blejzyk, Łukasz Habiera i Krzysztof Syruć należą do pokolenia malarzy, których proces dojrzewania przypadał na lata 80. i 90. XX wieku – okres dynamicznego rozwoju kultury cyfrowej, redefiniującej język sztuk wizualnych. Dla wszystkich trzech artystów pejzaż pozostaje istotnym punktem odniesienia. Praktyka pracy w plenerze odsłania proces studiowania natury, który staje się punktem wyjścia do analizy oraz przekształcania struktur malarskich w obrębie samego obrazu.
Klasyczne wykształcenie artystyczne, skonfrontowane z nowymi możliwościami technologicznymi, skierowało ich poszukiwania ku nowym rozwiązaniom wizualnym, gdzie polem eksploracji stała się matematyka.
Matematyka jest językiem opisu świata. Rozwiązania równań matematycznych pozwalały na przewidywanie istnienia obiektów jak Neptun, istnienie której wykazano na drodze obliczeń a nie na podstawie obserwacji nieba.
„Stosowność języka matematyki do formułowania praw fizyki jest niezwykłym darem, którego ani nie rozumiemy, ani nań nie zasługujemy” napisał E.P. Wignera w słynnej pracy, The unreasonable effectiveness of mathematics in natural sciences.
Najpełniej ujawnia się to w twórczości Łukasza Habiery i Krzysztofa Syrucia, architektów z wykształcenia, dla których strukturalne podejście do obrazu splata się z rygorem matematycznej analizy. Z kolei w pracach Przemysława Blejzyka, absolwenta Wydziału Malarstwa łódzkiej ASP, rozwiązania z zakresu kultury cyfrowej pojawiają się wtórnie jako wynik zarówno procesu poznawczego, jak i samego aktu twórczego.
Polski platonik, ksiądz prof. Michał Heller stawia hipotezę o matematyczności świata, bo, gdyby świat był nie matematyczny „…. w którym nie obowiązywałyby żadne prawidłowości, albo — co wychodzi na to samo — obowiązywałyby wszystkie prawidłowości równocześnie, byłby „rozrywany sprzecznościami” i nie mógłby „wejść w istnienie”.2
Przestrzenie informacyjne zalewa świat obrazów konstruowanych przez tzw. „sztuczną inteligencję”. Prof. Roger Penrose, laureat Nagrody Nobla, w wywiadzie dla Macieja Kaweckiego3 podkreśla, że to efekty oparte na matematyce obliczeniowej, która bywa mylona z inteligencją. Prawdziwa inteligencja opiera się na nie obliczeniowej logice matematycznej. To „nie obliczeniowość” leży u podstaw świadomości. Tym bardziej sztuka jest „nie obliczeniowa”.
Artyści z grupy 1+1+1 odwrócili wektor korzystania z kultury cyfrowej. Ich prace są jak dialog między naturą a technologią. Nie chodzi tu o rywalizację, lecz o współistnienie i wymianę. Kolor staje się polem transmisji — opowieścią o tym, co widzialne i o tym, co dopiero ma się objawić. Sztuka przenosi nas z powrotem do świata żywego, świadomego spojrzenia. Pixel, glitch czy banding, będącej domeną technologii komputerowych stał się elementem badania świata za pomocą koloru i pędzla. To co technologiczne, maszynowe stało się zindywidualizowane i świadome. Przemysław Blejzyk, Łukasz Habiera i Krzysztof Syruć —to twórcy, którzy operują na styku intuicji, idei, struktury, malarskiego gestu i cyfrowej logiki, proponując odbiorcy doświadczenie świata w jego nieoczywistym języku.
Autorka tekstu: Agnieszka Bebłowska Bednarkiewicz, kuratorka wystawy
1 Arystoteles, Metafizyka 991a, tłum. z grec. K. Leśniak, PWN, Warszawa 1983, 32.
2 Michał Heller, Czy świat jest matematyczny? [w] ZAGADNIENIA FILOZOFICZNE W NAUCE XXII / 1998, s. 3–14
Kuratorka: Agnieszka Bebłowska Bednarkiewicz / NCK
Identyfikacja wizualna: Krystian Berlak
Organizatorzy: MKiDN, Narodowe Centrum Kultury
