Zapraszamy do odwiedzenia pobliskiej wystawy Dziedzictwo Budnik. Testament kamieni, która została przedstawiona w formie malarsko-poetyckiej opowieści o dawnej górskiej osadzie o nazwie Budniki, istniejącej niegdyś w polskiej części Karkonoszy. Wystawa prezentuje również fotografie przedstawiające pozostałość osady. Wydawać by się mogło, że Karkonosze z przyległościami zostały już rozpoznane, opisane i nie ma w nich żadnych tajemnic. W sensie geograficznym zapewne tak jest, lecz jeśli weźmiemy pod uwagę kategorie historyczne i społeczne to zaczynają się pojawiać wątpliwości.   Jest bowiem w tym regionie co najmniej kilka miejscowości, które zrządzeniem rozmaitych  okoliczności doznały dramatycznych przemian i  dzisiaj ich identyfikacja nie jest oczywista. Jako przykład posłużyć może Miedzianka i mniej znane Budniki. Czym są Budniki? To dawna miejscowość,  która znikła już z mapy geograficznej Kotliny Jeleniogórskiej. Górska osada o początkach związanych z wojną trzydziestoletnią, kiedy to uciekająca przed nią ludność szukała schronienia właśnie tutaj. Ciężki teren, trudne warunki życia to była codzienność stałych mieszkańców. Stąd ich liczba była zawsze niewielka. W 1950 roku, gdy rozpoczęto tutaj poszukiwania rud uranu, cała miejscowość „wymarła” stając się tylko osobliwym miejscem pogrążonym w cieniu okolicznych gór przez 113 dni w roku. Świat opisany przez byłych mieszkańców dawno nie istnieje. Ale ta przestrzeń  uruchamia wyobraźnię. Specyficzna aura sprzyja rozmyślaniom. Te zaś wręcz domagają się nadania im kształtu metafory. Stają się punktem wyjścia do opowieści o przemijaniu i pamięci. Są inspiracją dla sztuki. Wydaje się, że tylko język sztuki posiada odpowiednie instrumentarium dla oddania tego, czym nasycony jest ten tajemniczy zakątek.               Budniki to miejsce wypraw Teresy Kępowicz, artystki od urodzenia związanej z Karpaczem. Od dzieciństwa ogląda te same widoki, co poprzedni mieszkańcy tej okolicy.  Malarka postrzega tę przestrzeń  całościowo, uwzględniając w niej nie tylko piękno górskiej natury, lecz również bogactwo i złożoność historii tego miejsca.  Obserwuje. Widzi to, czego inni nie zauważają. Nie chce burzyć zastanego porządku świata, ale chce nam coś ważnego o nim powiedzieć. I przekłada to, co zostało zauważone, w sobie właściwy sposób, na materię malarską. Jej obrazy – wizje nie wyostrzają rzeczywistości, utkane z metafizycznych refleksji budują kontekst dla poezji. Malarkę i poetkę Annę Pilich łączy bliskie porozumienie, wspólnota odczuwania i wzajemne inspiracje. Słowo i obraz mówią o tym samym. Dotykają innych strun naszej wrażliwości, ale grają tę samą melodię. Cichą, refleksyjną i głęboko zapadającą w pamięć. Utracone miejsca powracają w obrazach i poezji. Dokumentację współczesnych Budnik przedstawią jeleniogórscy fotograficy. Kadry uzupełniają  opowieść o dawnej górskiej osadzie.                        Janina Hobgarska                                                                                                 Wystawa współorganizowana w Warszawie przez:  Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Narodowe Centrum Kultury Organizatorzy:  Miejskie Muzeum Zabawek w Karpaczu ze zbiorów Henryka Tomaszewskiego, Gmina Karpacz, Euroregion Nysa, Stowarzyszenie Jeleniogórska Strefa Fotografii, Anna & Teresa