„Jestem Polakiem i Żydem i pragnę, zgodnie z wolą Boga, pracować dla obu narodów.”Artur Szyk urodził się 16 lipca 1894 w Łodzi w rodzinie fabrykanta. W katalogu z 1932 roku czytamy: „Szkoły średnie ukończył w Łodzi zaznaczając w okresie strajków szkolnych swoim czynem polskość.” W Łodzi również rozpoczął swoja artystyczną edukację. Uzupełnił ją potem w 1908 roku w Akademii Julian w Paryżu. W 1910 wrócił do Polski. Jako wolny słuchacz uczęszcza na zajęcia do krakowskiej ASP do profesora Teodora Axentowicza.Wybuch I wojny światowej zastał go na Bliskim Wschodzie. Odbywa tam artystyczną podroż w gronie łódzkich malarzy. Fascynację wschodnimi miniaturami odnajdujemy w jego późniejszej twórczości ilustratorskiej. W Konstantynopolu został oskarżony przez władze tureckie o szpiegostwo. Podczas powrotu do kraju przez Odessę, Szyk zostaje wcielony do wojska rosyjskiego. Udaje mu się zbiec z armii. Wraca do Łodzi. W 1916 r. poślubia Julię Liekerman. Mają dwoje dzieci – Jerzego i Aleksandrę.Szyk w tym czasie intensywnie pracuje jako karykaturzysta. Jego rysunki chętnie publikują liczne pisma satyryczne: „Śmiech”, „Harap”,” „Kurier Świąteczny”, „Mucha”, „Republika” czy „Ekspres wieczorny”. Jego kreska staje się rozpoznawalna. Gdy wybucha wojna z bolszewikami w 1920 roku, bierze w niej udział. Służy jako porucznik w oddziale generała Bułak-Bałachowicza. Bierze udział w walkach odznaczając się bohaterstwem. Za odwagę otrzymuje stopień oficerski. Swój talent wykorzystuje też w tworzeniu plakatów mobilizacyjnych Armii Ochotniczej. Etos polskiego żołnierza będzie mu bardzo bliski. Wielokrotnie pojawi się w tworzonych przez artystę pracach. Przebywając w Ameryce, w 1941 roku, sportretuje się w polskim mundurze.Po wyjściu z wojska, w 1921 roku przenosi się z rodziną do Paryża. Tworzy, studiując jednocześnie średniowieczne iluminacje. Pod koniec 1926 roku Szyk rozpoczyna pracę nad 45 stronicowym dziełem życia – „Statutem Kaliskim”, opisującym przywileje nadane Żydom w 1264 roku przez Bolesława Pobożnego, księcia kaliskiego. Statut sprowadza rodzinę Szyków znów do Polski – organizowane są wystawy w licznych miastach w kraju i za granicą. Kolejnym słynnym cyklem historycznym artysty staje się seria rysunków „Waszyngton i jego czasy”, który Szyk rozpoczął jeszcze w Paryżu w 1929 r. Dojście Hitlera do władzy w 1933 roku, Szyk przyjmuje z niepokojem. Zaczyna pracę nad „Hagadą”. Na stronie tytułowej pisze dedykację:„Polsce, Ojczyźnie mojej, odwiecznej siedzibie przodków moich, tę księgę wyzwolenia narodu mego w hołdzie miłości składam i na część dostojnych Żydów lwowskich inicjatorów mego dzieła księdze tej tytuł Hagady lwowskiej nadaję. Artur Szyk iluminator polski”. W 1937 roku przenosi się z rodziną do Londynu. Tu zastaje go wybuch II wojny światowej – Szyk stara się wspierać walkę Polaków z najeźdźcą. Publikuje rysunki ukazujące los ofiar wojny – Polaków i Żydów. Każdy szykowski polski żołnierz jest herosem udekorowanym medalem Virtuti Militari.Antywojenne prace rysuje i publikuje przez cały okres wojny – najpierw przebywając w Londynie, później w Ameryce, gdzie wraz z rodziną zamieszkał od 1940 roku. Rysunki mają wielką moc propagandową – wzruszają i uczulają na cierpienia ofiar nazizmu i bolszewizmu. Wystawy jego prac budzą emocje wśród odwiedzających je tłumów. Eleonora Roosevelt nazwała artystę” jednoosobową amią”. Po wybuchu powstania w getcie warszawskim w 1943 roku, oddaje w kilku wstrząsających pracach cześć ginącemu narodowi i jego bojownikom.W 1948 roku przyjmuje obywatelstwo amerykańskie. Popiera powstanie państwa Izrael, którego idea była mu bliska już w latach trzydziestych. Jego pracowite i bogate życie zakończyło się w 1951 roku. Pozostawił po sobie setki ilustracji, plakatów, rysunków. Był wirtuozem kreski, koloru i emocji. Obywatelem świata i gorącym patriotą – Polski, Izraela i Ameryki. Agnieszka Bebłowska Bednarkiewicz, kuratorka wystawyAudiodeskrypcja, lektor Stefan Knothe:ŻyciorysStatut KaliskiPlakatCzas trwania: 16.11.2023 – 10.12.2023 Kuratorka: Agnieszka Bebłowska Bednarkiewicz Projekt graficzny: Anna BurchardWernisaż: 16.11.2023 godz. 18.00 Oprowadzanie kuratorskie: 17.11, 24.11, 1.12, 8.12 godz. 16.00-19.00 8 grudnia odbędzie się oprowadzanie heraldyczne Kajetana Małachowskiego o godzinie 17:00Organizatorzy wystawy: Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Narodowe Centrum Kultury
Nasza strona internetowa używa plików cookies
W celu zapewnienia bezpieczeństwa oraz poprawienia jakości usług strona, którą Państwo odwiedzają, wykorzystuje pliki cookies. Jeżeli nie zgadzają się Państwo na ich wykorzystywanie, prosimy o zmianę ustawień swojej przeglądarki lub opuszczenie strony.